مدیران ارشد فناوری اطلاعات (CIO) در چند سال گذشته در حال تغییر نقش خود از CIO 1.0 به سمت CIO 4.0 هستند. CIO 1.0 تنها بر روی نگهداری و عملکرد IT تمرکز داشت، در حالی که CIO 2.0 توانست هم‌راستایی فناوری اطلاعات با اهداف تجاری را بهبود بخشد. در دوره CIO 3.0، تمرکز بر تحول دیجیتال و بهره‌برداری از مزیت‌های رقابتی بود. اما اکنون، با ظهور CIO 4.0، این مدیران به چالش پایداری IT در مواجهه با نیازهای روزافزون انرژی و مواد توجه بیشتری دارند. CIO 4.0 باید تلاش کند تا هم‌راستایی IT را با اهداف پایداری سازمان تقویت کند و بر حفظ محیط زیست تمرکز داشته باشد.
پایداری IT و تأثیرات محیط زیستی آن
فناوری اطلاعات تأثیرات زیادی بر روی محیط زیست دارد. انتشار گازهای گلخانه‌ای ناشی از مصرف برق، آلودگی آب ناشی از نیاز کارخانه‌ها به منابع آبی و تولید زباله‌های سمی از مشکلات عمده‌ای هستند که باید به آنها پرداخته شود. به عنوان نمونه، بانک Scotiabank هدف خود را برای کاهش ۴۰ درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای تا سال ۲۰۳۰ تعیین کرده است. این هدف نشان‌دهنده نیاز به هم‌راستایی بیشتر بین IT و اهداف پایداری سازمانی است.
اهمیت پیوند IT با اهداف پایداری
تحقیقات نشان داده‌اند که برای موفقیت در کاهش انتشارها، مدیران باید تغییرات اقلیمی را در شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) خود لحاظ کنند. CIO 4.0 باید به دنبال ایجاد هم‌راستایی بین فناوری اطلاعات و اهداف پایداری سازمان باشد. جالب توجه است که فناوری اطلاعات در سال ۲۰۲۰ حدود ۴ درصد از برق جهان را مصرف کرد و در نتیجه حدود ۴ درصد از کل گازهای گلخانه‌ای را نیز تولید کرده است.
شناسایی و مدیریت منابع انتشار
مدیران فناوری اطلاعات باید به شناسایی منابع مختلف انتشار توجه کنند. بر اساس پروتکل GHG، این انتشارها به سه دسته تقسیم می‌شوند:
Scope 1: انتشارهای مستقیم ناشی از منابع داخلی، مانند خودروها و ژنراتورها.
Scope 2: انتشارهای غیرمستقیم ناشی از انرژی خریداری‌شده.
Scope 3: شامل تمامی انتشارهایی که بالادست و پایین‌دست در زنجیره ارزش سازمان می‌باشند.
اقدامات مؤثر برای کاهش انتشارهای Scope 1 و Scope 2
انتشارهای کربن Scope 1 به‌طور مستقیم قابل کنترل هستند و می‌توان با جستجوی خودروها و تجهیزات با بالاترین کارایی، آنها را کاهش داد. این نوع انتشارها به راحتی قابل اندازه‌گیری بوده و به طور مستقیم بر کاهش واقعی آنها تأثیرگذارند.
انتشارهای Scope 2 غیرمستقیم هستند و به نیازهای انرژی خارجی IT بستگی دارند. کاهش این نیازها نیاز به زیرساخت‌ها و دستگاه‌هایی با کارایی انرژی بالا دارد. پروتکل GHG می‌تواند راهنمایی‌هایی برای محاسبه و کاهش این انتشارها فراهم کند.
با نشان دادن موفقیت در کاهش‌های Scope 1 و Scope 2، CIO 4.0 می‌تواند ادامه هم‌راستایی IT با اهداف سازمان را به نمایش بگذارد و به حفظ اکوسیستم IT کمک کند.
نتیجه‌گیری: نقش CIO 4.0 در آینده‌ای پایدار
تکامل به سمت CIO 4.0، فرصتی است که فناوری اطلاعات را به عنوان عاملی مؤثر در پایداری و کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای معرفی کند. با اتخاذ رویکردی مرتبط و هوشمندانه، CIO 4.0 می‌تواند به عنوان یک کاتالیزور برای ایجاد یک سازمان پایدار و موفق در عصر دیجیتال عمل کند و به حفاظت از سیاره‌مان کمک کند.
مرجع:
مقاله ی CIO 4.0: Redefining IT Leadership
رهبری CIO 4.0: تحول در فناوری اطلاعات و پایداری