خلاصه: تحول دیجیتال می تواند به معنای چیزهای مختلفی باشد. برای مدیران، میتواند کاری چالشی و سخت باشد چراکه لازم است بدانند کجا باید سرمایهگذاری را متمرکز کنند و چه نوع تحول دیجیتالی را واقعاً نیاز دارند. نویسندگان این مقاله چهار اصل تحول دیجیتال را شرح می دهند: ارتقاء فناوری اطلاعات، دیجیتالی کردن عملیات، بازاریابی دیجیتال و سرمایهگذاریهای جدید. اینکه کدام اصل نقطهی شروع مناسب برای شرکت شما است بستگی به زمینهی کاری، نیازهای شما و همچنین بلوغ دیجیتال کسبوکارتان دارد.
علیرغم سالها بحث، درک اینکه تحول دیجیتال برای سازمانهای تاسیس شده چه معنایی دارد، همچنان یک چالش ترسناک است. مدیران مسئول برای تحول دیجیتال احساس می کنند همواره در حال کشمکش میان جهتهای مختلف هستند؛ روبهرو شدن با نیازهای مختلف و گاه متعارض باهم از سوی بخشهای IT ، بازاریابی ، فروش و دیگر بخشهای سازمانی.
بدون درک روشنی از تحول دیجیتال، افراد اشتباه به همراه منابع اشتباه و شاخصهای کلیدی عملکرد اشتباه (KPI) انتخاب میشوند و درنتیجه پروژهی تحول دیجیتال برای شکست آماده است.
کلید از بین بردن سردرگمی دربارهی تحول دیجیتال این است که بدانید تحول دیجیتال یک چیز واحد نیست، بلکه یک سفر چند وجهی با اهداف مختلف بسته به صنعت و بلوغ دیجیتالی کسبوکار شما است. همانطور که ما مجبور بودیم دیدگاه خود را نسبت به رایانه ها پس از اختراع و ترویج آنها تغییر و تکامل دهیم - از دستگاهی که مجموعه ای اندک از وظایف را در امور حاشیهای سازمانها انجام می داد تا تبدیل شدن کامپیوتر به دستگاهی که بسیاری از وظایف مهم را به روش های مختلف انجام می دهد - زمان آن رسیده است که دیدگاه خود را در مورد تحول دیجیتال، به عنوان یک مفهوم واحد و تک بُعدی تغییر دهیم تا درک کنیم که تحول دیجیتال به معنای مفاهیم و عملکردهای مختلفی برای بخشهای مختلف سازمان است. این درک از معنای تحو ل دیجیتال به شما کمک می کند تا بیان کنید که براساس نیاز حرفهای خود، در مورد چه نوع تحول دیجیتالی صحبت می کنید و بر این اساس برنامه ریزی نمایید.
ما بر اساس تحقیقات پژوهشگرانمان در مورد سازمانهایی که در حال تحول دیجیتال هستند، به شما یک چهارچوب سادهسازی شده برای کاهش سردرگمی و خواستههای متناقض ارائه میدهیم.
این چهارچوب چهار اصل تحول دیجیتال را مشخص می کند: ارتقاء فناوری اطلاعات، دیجیتالی کردن فرآیندهای کاری، بازاریابی دیجیتال و سرمایهگذاری جدید. این چهار اصل هرکدام بخشی از سفر تحول دیجیتال اکثر سازمانها هستند. اما اگر نتوانیم تفاوتهای این ۴ اصل را بایکدیگر درک کنیم نمیتوانیم به دقت مشخص کنیم که برای تحول دیجیتال احتیاج به انجام چه کاری است یا اینکه چهطور باید سرمایهگذاری کنیم.
منابع، ابزارها، اهداف، سهامداران اصلی و شاخصهای کلیدی عملکرد (KPI) مورد نیاز برای موفقیت در هر یک ازین ۴ مورد کاملاً متفاوت است. روشن بودن در مورد خواستهها و نیازهای متفاوت این ۴ اصل میتواند به شما کمک کند تا معاملات هوشمندانهای انجام دهید و شاهد پیشرفتی واضح و ملموس باشید.
در ادامهی این مقاله چهار اصل مهم و چگونگی سرمایه گذاری مناسب برای موفقیت در تحول دیجیتال را شرح می دهیم. اینکه کدام اصل تحول دیجیتال نقطهی شروعی مناسب برای سازمان شما است بستگی به زمینهی کاری، نیازهای حرفهای و البته میزان بلوغ دیجیتالی سازمان شما دارد. سازمانها معمولاً این ۴ اصل تحول دیجیتال را که ما در ابتدای سفر تحول دیجیتال شرح دادیم، به کار میگیرند و با رشدشان ممکن است به طور مداوم برای اضافه کردن اصول جدیدی از تحول دیجیتال اقدام کنند.
در تصویر زیر به طور خلاصه ۴ اصل مهم در تحول دیجیتال را مشاهده میکنید.
گروه فنآوری اطلاعات اتود با درنظر گرفتن اهمیت تحول دیجیتال در صنایع و کسبوکارهای ایرانی و با بهرهمندی از دانش تخصصی دربارهی تحول دیجیتال میتواند به شما برای داشتن کسبوکاری قدرتمند و موفق کمک کند.
ارتقای فنآوری اطلاعات IT
نقش ارتقای فنآوری اطلاعات IT در تحول دیجیتال چیست؟
برای بسیاری از سازمانها، تحول دیجیتال با ارتقای زیرساختهای فنآوری اطلاعات (IT) و زیرساختهایی برای پیادهسازی در تلفن همراه، ارتقای دادههای خام و ایجاد فضای ابری شروع می شود. اساساً، این ارتقا فرصتی است برای استفاده از بودجهی اختصاص داده شده به «نوآوریهای دیجیتال» تا شما بتوانید سیستم عاملهای فناوری اطلاعات و ارتباطات در سازمان را با تکنولوژی امروز همگام کنید. هنگامی که ارتقای فنآوری اطلاعات (IT) تکمیل می شود، سازمان شما امکان دسترسی به جدیدترین ابزارهای دیجیتال را پیدا میکند که نتیجهی آن افزایش بازدهی کاری، کاهش هزینههای تیم فنآوری اطلاعات (IT) و افزایش رضایت کارکنان است.
در حال حاضر بعضی از سازمانها پیشرفت قابل توجهی در زمینهی ارتقای فنآوری اطلاعات دارند اما بسیاری دیگر، هنوز با سوالها و ابهامهای زیادی دربارهی چگونگی ارتقای زیرساختهای دیجیتال روبهرو هستند. این سوالها و ابهامها اغلب اولین قدم در راه سفر تحول دیجیتال است. پاسخ به این سوالها و رفع ابهامهای موجود دربارهی تحول دیجیتال نیازمند صرف زمان و بهرهمندی از تخصص مهندسان IT است. صرف زمان و بهرهمندی از دانش IT در نهایت باعث داشتن سیستم عاملهایی بهروز با ابزارهایی موثر و کارآمد با هزینههای نگهداری پایینتر برای خدمت بهتر و آسانتر به مشتریان است.
سازمانهایی که بلوغ دیجیتالی بهتری دارند و زیرساختهای فنآوری اطلاعات پیشرفتهتری دارند نیز احتیاج به سرمایهگذاری برای ارتقای IT دارند اما در زمینهی ابزارهای تخصصیتری مانند هوش مصنوعی، تحلیل داده و..
برای مطالعهی بیشتر: تحول دیجیتال در سازمانهای متوسط
دیجیتالی شدن فرآیندها
تاثیر دیجیتالی کردن فرآیندها در تحول دیجیتال چیست؟
به طور معمول، مدیریت ارشد اطلاعات CIO و یا مدیر ارشد فناوری CTO باید تحول دیجیتال را هدایت کنند و شاخصهای کلیدی عملکرد KPI را برای نشان دادن و بررسی موفقیت دسترسی به ابزارهای جدید، کاهش هزینههای نگهداری، بهبود رضایت کارکنان و عملکرد بهتر کسبوکار به طور مداوم پیگیری نمایند. در حمایت از تحول دیجیتال ، تحقیقات اخیر IDC نشان می دهد؛ سازمانهایی که قبل از همهگیری کووید-۱۹ انتقال ERP به فضای ابری را به عنوان بخشی از نوآوری دیجیتال آغاز کرده بودند، عملکرد بسیار بهتری از سایر سازمانهایی داشتند که این انتقال را انجام ندادند یا به تاخیر انداختند.
دومین اصل مهم تحول دیجیتال، دیجیتالی کردن فرآیندهاست که اغلب در ابتدای تحول دیجیتال مورد توجه قرار می گیرد. دیجیتالی کردن فرآیندها شامل استفاده از ابزارهای دیجیتال برای بهینهسازی، تسهیل و مستدل کردن فرآیندهای موجود است. هدف دیجیتالی کردن فرآیندها، استفاده از ابزارهای دیجیتال ، از جمله فنآوریهای پیشرفتهتر مانند هوش مصنوعی ، 5G واینترنت اشیاء IOT، برای تسهیل رشد و توسعهی کسبوکار است.
در ابتداییترین شکل، اصل دیجیتالی کردن فرآیندها به معنای جایگزینی فعالیتهای غیردیجیتال و دستی با فعالیت های دیجیتال است. اما در معنای پیشرفتهتر شامل بازسازی سیستم برای پاسخگویی به نیازهای مشتریان امروزی است. به عنوان مثال، در گذشته زمانی که PayPal پرداختها را از طریق ایمیل ارسال میکرد زمان قابل توجهی برای اطمینان از انطباق با مقررات مالی صرف میشد اما برای فعال کردن پرداختهای فوری مورد نیاز در بازار امروز، نیاز به بازسازی سیستم پرداخت PayPal ، ادغام بخش های جداگانه برای پرداخت و یکپارچه شدن بخش مالی وجود داشت که با صرف زمان و بهرهگیری از دانش فنآوری اطلاعات این کار انجام شد. این بازسازی با هدفی فراتر از جایگزینی فرآیندهای غیردیجیتال با فرآیندهای دیجیتال بود چراکه بازسازی سیستم و بازتعریف فرآیندهای دیجیتال در واقع برای خدمت بهتر به مشتریان صورت گرفت.
دیجیتالی کردن فرآیندها یک اصل اساسی در تحول دیجیتال است به این معنا که بدون آن ، سازمان شما از رقابت با سازمانهای پیشرفتهتر عقب خواهد ماند. یک سازمان ممکن است سفر تحول دیجیتال خود را با دیجیتالی کردن فرآیندهای خود آغاز کند و با رشد آن، فرآیندهای خود را به طور کامل بازسازی کند. همانطور که یک سازمان فرآیندهای خود را دوباره طراحی میکند، در واقع شروع به ایجاد امکان تحول بیشتری می کند. به عنوان مثال ، هنگامی که یک خرده فروش اروپایی پلتفرم خود را تغییر میدهد تا به مشتریان خدمات بهتری ارائه کند، ممکن است متوجه شود که می تواند علاوه بر محصولات خود محصولات خردهفروشان دیگر را نیز با پلتفرم تجارت الکترونیک و تدارکات دیجیتالی خود ارائه دهد درنتیجه این ابزارهای دیجیتال، خردهفروش را قادر می سازند تا پلتفرمی از محصولات و خدمات دیگر فروشندگان را نیز به مشتریان خود ارائه کند. به دلیل نیاز به دانش کسبوکار، بهتر است دیجیتالی کردن فرآیندها توسط مدیر مالی و مدیر عامل هدایت شود. همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، دیجیتالی کردن فرآیندها نیاز به زمان و تکنولوژی دارد اما مزایای آن نیز با شاخصهای کلیدی عملکرد قابل اندازهگیری است و از مهمترین مزایای آن میتوان به صرفهجویی در زمان، پول و نیروی انسانی، حل مشکلات تجاری و نیز ارائهی خدمات بهتر به مشتریان اشاره کرد.
دیجیتال مارکتینگ
نقش دیجیتال مارکتینگ در تحول دیجیتال چیست؟
اگر به دنبال راه حلهای دیجیتال برای جلب مشتریان، ایجاد آگاهی از برند، ثبت دادههای مربوط به مشتریان یا حتی اگر فقط در پی فروش آنلاین هستید، پس شما اصل بازاریابی دیجیتال یا همان دیجیتال مارکتینگ را دنبال می کنید. این اصل با تمرکز بر ابزارهای دیجیتال برای تعامل و فروش به مشتریان تعریف میشود.
جای تعجب نیست اگر برای دیجیتال مارکتینگ به منابع مختلفی نیاز داشته باشید، مانند سرمایهگذاری در گرفتن دادههای دقیق و درست، ابزارهای دیجیتال از جمله هوش مصنوعی برای درک مشتریان و حضور همه جانبه در شبکههای اجتماعی دیجیتال، به کار بردن هوش مصنوعی و تجزیه و تحلیل و پیشبینی برای درک هرچه بهتر نیازهای مشتریان، راه اندازی بازارهای دیجیتال، برگزاری کمپینهای گسترده و کمپین های محلی و...
سازمانهای پیشرو در تحول دیجیتال برای دیجیتال مارکتینگ یا همان بازاریابی دیجیتال از هوش مصنوعی برای شناسایی و عمل بر اساس رفتارهای مهم مشتری استفاده می کنند، به عنوان مثال، با کمک هوش مصنوعی مشتریانی را که احتمال دارد خدماتشان را ترک کنند را شناسایی میکنند و قبل ازینکه این مشتریان را از دست بدهند برای جذب آنان وارد عمل می شوند.
معمولاً مدیر ارشد بازاریابیCMO دیجیتال مارکتینگ را هدایت می کند.
مدیر ارشد بازاریابی باید بر روی شاخص های کلیدی عملکرد در بازاریابی دیجیتال مانند میزان بازگشت سرمایهگذاریهای بازاریابی، کاهش هزینههای جذب مشتری و تولید دادههای ارزشمند که می تواند برای به دست آوردن مشتریان جدید و خدمت بهتر به مشتریان موجود استفاده شود، تمرکز کند.
سرمایهگذاری جدید
سرمایهگذاریهای جدید در تحول دیجیتال چه نقشی دارند؟
تحول دیجیتال فرصت های جدیدی را برای سازمانها ایجاد می کند. استفاده از این فرصت ها - که البته برخی از آنها ممکن است کاملا مخرب باشند! - نیاز به توسعهی نوآوری و قابلیتهای دیجیتال دارد و برای اعمال آزمایشی روشهای نو به سرمایهگذاریهای جدید جهت رشد احتیاج است.
تحول دیجیتال ممکن است فرصتی برای ایجاد مدل های تجاری جدید ، محصولات و خدمات جدید یا حتی همکاری با بستری بزرگتر جهت ایجاد منابع جدیدی برای رشد و توسعه فراهم کند.
معمولاً مدیرعامل یا رئیس فروش، سرمایهگذاریهای جدید را به سمت نوآوری و ایجاد تیمی خلاق و مبتکر هدایت میکند.
پاداش منابع جدید درآمد است! بررسی شاخص های کلیدی عملکرد KPI در سرمایهگذاریهای جدید نشان میدهند که اقدامات اقتصادی یکپارچه به حل مشکلات مهم مشتری و رشد سودآوری انجامیده است.
اکثر کسبوکارها فرصت جذب سرمایهگذاریهای جدید را دارند اما تبدیل این فرصتها به سرمایه نیاز به بلوغ دیجیتالی بیشتری نسبت به ارتقای فناوری اطلاعات یا دیجیتالی کردن فرآیندها دارد.
نتیجهگیری
سفر دیجیتال
هر کسی که بخشی از تحول دیجیتال بوده است آن را به عنوان یک سفر توصیف می کند. تحول دیجیتال زمان نیاز دارد و مجموعهای از گامهای کوچک و بزرگ و گاهی اوقات مخرب است. مثل هر سفری ، بايد اول مقصد را مشخص کنید. معمولاً سازمانها با عملیات ارتقا و دیجیتالی کردن فناوری اطلاعات IT شروع میکنند و سپس به دیجیتال مارکتینگ و ایجاد سرمایهگذاریهای جدید میپردازند. این چهار اصل برای تحول دیجیتال بسیار مهم هستند و ممکن است به ترتیب متفاوتی اتفاق بیفتند. کلید موفقیت این است که بدانیم تحول دیجیتال یک امر واحد نیست، بلکه مجموعهای از امور مختلف است. داشتن مدیر مناسب و منابع خوب و معیارهای درست برای سفر به سمت هر یک ازین چهار اصل می تواند به موفقیت تحول دیجیتال بسیار کمک کند.
گروه فنآوری اطلاعات اتود با درنظر گرفتن اهمیت تحول دیجیتال در صنایع و کسبوکارهای ایرانی و با بهرهمندی از دانش تخصصی دربارهی تحول دیجیتال میتواند به شما برای داشتن کسبوکاری قدرتمند و موفق کمک کند. شما میتوانید با مطالعهی وبسایت اتود از چگونگی همراهی آن در سفر دیجیتال مطلع شوید.
منابع:
بررسی قابلیتها و خدمات پامیکا
بررسی قابلیتهای گروه فنآوری اطلاعات اتود
مقالهی The 4 Pillars of Successful Digital Transformations
از Harvard Business Review
تحول دیجیتال چیست و چگونه موفقیتآمیز خواهد بود؟